Adet Düzensizliği Nedenleri ve Tedavisi
Adet Düzensizliği Nedir?
Adet kanaması gebeliğe hazırlanan rahim iç duvarının gebelik oluşmaması halinde dökülmesidir. Üreme çağında sağlıklı bir kadın her ay bir yumurta olgunlaştırır adet döneminin ortalarında bunu yumurtalıktan atar bu sırada döllenme olursa ve rahim iç duvarına yerleşirse gebelik oluşur, döllenme olmazsa rahim iç duvarı dökülür ve adet kanaması oluşur.
Kadınlar genellikle 28 günde bir adet görürler ve adet kanaması 2-7 gün sürebilir. Genellikle 5-80 ml kan kaybı olur. Adetler arası 21 günden kısa ya da 35 günden uzun ise, kanamalar 2 günden az 7 günden fazla ise ,kanama 80 ml den fazla ise adet düzensizliklerinden bahsedilir.
Adet Düzensizliği Nedenleri
Reprodüktif dönem dediğimiz doğurganlık döneminde adet gecikmesinin en sık nedeni gebeliktir. Bu dışlandığında;
- yumurtalama (anovulasyon),
- polikistik over sendromu,
- harici hormon kullanımı,
- hormonal nedenler (hipo-hipertiroidi vb),
- myomlar,
- endometrial polipler,
- rahim duvarı kalınlaşması (endometrial hioerolazi),
- pıhtılaşma bozuklukları,
- hematolojik nedenler,
- rahim ağzındaki lezyonlar,
- enfeksiyonlar adet düzensizliğine neden olabilir.
Ayrıca stres, aşırı egzersiz, aşırı kilo kaybı, mevsim değişikliklerinde de adet düzensizliği görülebilir.
Adet Düzensizliği Tedavisi
Adet düzensizliğinin nedenini tespit etmek için kapsamlı bir jinekolojik muayene gerekir. Vaginal muayene ile vagiva ve serviks (rahim ağzı) değerlendirilir, smear alınır. Smear rahim ağzı kanseri tarama testidir ve belli aralıklarla yapmak gerekir. Ardından tercihen vaginal ultrason ile rahim değerlendirilir.
Adet ile dökülen endometrium kalınliğı, yapısı incelenir, endometriumda kanamaya neden olabilecek patoloji ( endometrial polip, intrakaviter myom, gebelik, isthmosel ) olup olmadığı incelenir. Rahimin kas tabakası (myometrium) yapısı incelenerek adenomyozis, myoma uteri olup olmadığı değerlendirilir. Yumurtaların yapısı incelenerek polikistik olup olmadığına, çikolata kisti (endometrioma), basit kist ya da komplike kist olup olmadığına bakılır.
Bazen pelvik kitleler nedeniyle MR gerekebilir. Hormon tetkikleri, tam kan sayımı, pıhtılaşma faktörleri, tümör markerı istenebilir. Rahim içi patolojilerden şüphelenildiğinde rahim içinden parça alınması gerekebilir. Tüm sonuçlar değerlendirilerek tedaviye yön verilir.